«ТYрэл хэлэн-тYшэг тYYхэ»
Алтан hайхан юртэмсэ дээрэ айдархан нялха үри боложо түрэhѳѳр, ашата эжынгээ hү амталан байхадаа арадайнгаа hайхан хэлэ шэнгээн үндыгѳѳ ха юмбибди. Ямаршье баян уянгата хэлэтэй зонбибди! Тэнгэриин хууляар амилhан аялгата буряад хэлэмнай бүмбэрсэг дэлхэйн магнайда мүндэлэн, олоной сэдьхэл уяруулан, домогто дуун болон дэлгэрнэл. Үгэ бүхэн соонь уг изагуураймнай hабагша ухаан бодолой сэсэн, буурал абымнай хүлэгэй хүгжэм болон зэдэлнэл. Орлигой дунда hургуули соо заншалта болоhон «Буряад хэлэнэй үдэрнүүд» октябриин 5-28 болотор үнгэрхөөр хараалагданхай. Нэн түрүүн ургажа ябаhан улаан бургааhадые түрэлхи буряад хэлэндээ, арадайнгаа сахижа ябаhан ёhо заншалдаа, түүхэдээ, соёл болбосоролдоо hонирхол түрүүлхэ, ухаан бодолдонь түрэлхи эхэ хэлэеэ, эхэ эсэгын hургаал заабаринуудые мэдэжэ ябаха тухай үрэhэ тариха, буряад уран зохёолшодойнгоо намтартай бүри дүтөөр танилсуулха, түрэл hайхан нэрэеэ гамнажа, сэгнэжэ ябаха тухай мэдэрэл түрүүлхын тула эмхидхэгдэдэг.
Октябриин 5-hаа октябриин 8 болотор 2-11-дэхи ангиин hурагшадай дунда «Эрхим диктант», «Эрхим тест» гэhэн эрдэм мэдэсэеэ шалгалгын мүрысөөнүүд үнгэрөө.
Октябриин 11-дэ 5-дахи «б», 7-дохи «б», 10-дахи ангиин hурагшад «Бурхан багшын захяа» гэhэн буряад хэлэнэй hайндэртэ зорюулагдаhан ёhо заншалаа, түүхэеэ мэдэжэ ябаха гэhэн проектдэ хабаадаа. «Буряад нэрэмнай бурханhаа табисууртай» гэжэ энэ hайхан баян хэшэгтэй булаг мэтэ арюун нэрэеэ, Байгал далай мэтэ сэбэр баян хэлэеэ сахижа, бүмбэрсэг дэлхэйн олон арадууд соо тѳѳрингүй, дарагдангүй буурал дайдынгаа нэрэ мүнхэлэн ябая.
Үхибүүд hургуулидаа hуража байхадаа, ямар баян, уран хэлэтэй мэдээжэ зохёолшодой зохёолнуудтай танилсана гээшэб. Ёhотой түрэл хэлэнэймнай эзэд, агууехэ зохёолшод Д. Батожабай. Х. Намсараев, Ж. Балданжабон, Д. Хилтухин, Ч. Цыдендамбаев, Ж. Тумунов, А. Ангархаев г. м. ямар ехэ баялиг манда бэлэглээ гээшэб! Октябриин 14-дэ 9-11-дэхи ангиин hурагшадай дунда «Эрхим уншагша-2021» гэhэн уран уншалгын чемпионат үнгэрөө. Энэ жэл 100 жэлэй ойн баяр тэмдэглэжэ байhан Д.Батожабайн, Б.Шойдоковай, 85 жэлэй ойн баяр тэмдэглэжэ байhан Ц.-Д. Хамаевай зохёолнуудhаа уран hайхан мүрнүүдые уншажа, сэдьхэл зүрхэеэ хүлгэтүүлэн, баясан, уншаха шадабарияа жюриин гэшүүдэй урда харуулаа. Энэ уншалгые Сэржэма Семёновна Пастыкова, Арюна Буяндэлгэровна Иванова, Жаргалма Бадмаевна Хулуева (эхин ангиин багшанар), Валентина Дашеевна Бадмаева (номой сангай ажалшан), Саяна Агуевна Борбуева (химиин багша) гэгшэд сэгнэжэ, иимэ дүнгүүдые гаргаа.
1-дэхи hуури Гармаева Айлана, 10-дахи ангиин hурагша;
2-дохи hуури Иванова Адислана, 8-дахи ангиин hурагша;
3-дахи hуури Галсанова Аюна, 9-дэхи ангиин hурагша эзэлээ.
Зохёолшон бүхэн ѳѳрын онсо маягтай, ѳѳрын hайхан сэдьхэлэй баялигтай. Уншажа байhан зохёолнууд hурагшадые ямар бэ даа нэгэ түүхэтэ сагай ороноор аяншалуулан, гоё hайхан байгаалиин үзэгдэлѳѳр эртын үнжэгэн сагаан манандал дээгүүр ниидүүлэн, зүрхэ сэдьхэлыень хүдэлгэн байгаа.
Октябриин 21-дэ «Уранаар шүлэгөө уншая!» гэhэн уран уншалгын мүрысөөн 1-11-дэхи ангиин hурагшадай дунда үнгэрөө. Мэдээжэ уран зохёолшодойнгоо шүлэгүүдые уранаар уншажа байхадаа, үхибүүд сэдьхэлэйнгээ оёорто алтан hургаалай дуhал шэнгээжэл байна ха юм даа. 85 жэлэй ойн баярта зорюулагдаhан Д. Улзытуевай, 110 жэлэй ойн баярай Ц.-Д. Дондоковагай, М. Самбуевай уянгата мүрнүүдые уншахадаа, ямар бэ даа үнжэгэн зѳѳлэн тоhоор сэдьхэлээ эльбүүлhэн мэтэ боложо, баяр жаргалай охиндо абтан сэнгэhэн шэнги болоо. Ииимэ бэрхэ уран зохёолшодтой, эрдэмтэдтэй, ажалша малша арад хадаа сэдьхэлдээ омогорхол түрүүлжэ, үшѳѳшье урагшаа дабшаха ёhотойбди. 1-4-дэхи ангиин шабинарай уран уншалгые Туяна Баировна Галсанова (англи хэлэнэй багша), Надежда Борисовна Дамбаева (эхин ангиин багша), Валентина Дашеевна Бадмаева (номой сангай ажалшан) гэгшэд сэгнэжэ, иимэ hууринуудые гаргаа.
1-2-дохи ангиин hурагшадай дунда 1-дэхи hуури-Борбуева Санжина (2 «б» анги), 2-дохи hуури-Данцаранова Аюна (2 «а» анги), 3-дахи hуури-Рандалов Тамир (1 «а» анги);
3-4-дэхи ангиин hурагшадай дунда 1 дэхи hуури-Данцаранова Карина (3 «а» анги), 2-дохи hуури-Аюшеева Адиса (4 «а» анги), Хумаева Дарюна (3 «а» анги), 3-дахи hуури-Мункоев Аламжа (3 «б»);
5-11-дэхи ангиин hурагшадай уран уншалгые Мария Николаевна Самбялова (буряад хэлэ бэшэгэй багша), Туяна Мэлсовна Арзухаева ба Арюна Буяндэлгэровна Иванова гэгшэд шагнажа, эрхим илгарагшадта дипломуудые барюулаа.
5-6-дахи ангиин hурагшадай дунда-Галсанов Жаргал (5 «б» анги), 2-дохи hуури-Будаева Дулма (5 «б» анги), Балданов Мэргэн (6 «б» анги), 3-дахи hуури-Базарова Арюна (5 «б» анги);
7-8-дахи ангиин hурагшадай дунда Цыбденова Сэржэма (7 «а» анги), 2-дохи hуури-Сыренова Татьяна (7 «б» анги), 3-дахи hуури-Цыбденов Тумэн (7 «а» анги);
9-11-дэхи ангиин hурагшадай дунда 1-дэхи hуури-Цыбденов Эрдэм (10 анги), 2-дохи hуури-Будаева Ирина (11-дэхи анги), 3-дахи hуури-Гармаева Айлана (10 анги).
Октябриин 26-да «Литературна таhалга» гэhэн проект аймагайнгаа номой сангайн ажалшадтай хамта үнгэргэхэ түсэб табинхайбди. Эндэ 9-11 –дэхи ангиин hурагшад хабаадана. Ямаршье сагай хёмороото байдалда оробошье, эгээ сэнтэй түрэл хэлэеэ гамнажа, сэгнэжэ, сахижа ябая гэhэн зорилго табигданхай.
Октябриин 27-до түрэлхидэй дунда «Эрхим бэшэгшэ-2021» гэhэн диктант бэшэлгын мүрысөө дистанционно аргаар «ZOOM» соо үнгэрхэ. Класс бүхэнhөө гурба гурбан түрэлхид хабаадаха эрхэтэй.
Үндэhэн буряад хэлэмнай баян даа. Угалза шэнги нугалбаритай, агаар шэнги арюун сэбэр, тунгалаг сагаан эдеэн мэтэ шэдитэй. Зула шэнги бадаржа, ургы сэсэг мэтэ hалбаржа ябаг лэ, эхэ буряад хэлэмнай. Буряад араднай буряадаараал байг, бултадаа түрэл хэлэеэ түүрээн магтаял!
Добавить комментарий
Добавлять комментарии могут только зарегистрированные и авторизованные пользователи.
