Меню
16+

Газета «Аха», издается с 13 июля 1944 года

22.10.2021 10:39 Пятница
Категории (2):
Если Вы заметили ошибку в тексте, выделите необходимый фрагмент и нажмите Ctrl Enter. Заранее благодарны!

АГУУЕХЭ ДАЙНАЙ ЭХЕЭР ТΎРЭҺЭН YНДЭР НАhАТАН

Автор: Оюндари Дыржинова

Мүнөө жэл 80 наhанайнгаа дабаан дээрэ ябаhан үндэр наhатайшуул хоридохи зуун жэлэй эгээл хүндэ хүшэр сагта түрэhэн «Дайнай үеын үхибүүд» болоно. Энэ ехэ дайн дажар хэдэн гүрэнүүдэй зондо уйдхар гашуудал, зоболон асарhан гээд мэдэнэбди. Эгээ энэ үедэ түрэhэн үхибүүд үншэн үрөөhэнэй уй гашуудал амсажа, даараха үлдэхые, хүйтэ нойтониие бэе дээрээ үзэhэн, үлэн хооhониие мэдэрhэн гээшэ. Эдэ зоной үхибүүн наhандаа үзэhэн хаhа бүхы наhан соогоо мартагдашагүйгөөр, үсэгэлдэр болоhон үйлэ шэнги hанаан соонь бүхөөр хадуун үлэнхэйнүүд гэхэдэ алдуу болохогүй.

Эгээ хорото муухай немцүүдэй СССР гүрэндэ дайгаар добтолон ороhон, дэлхэйн Агууехэ дайнай эхилhээр оройдоол hара шахуу боложо байхада, 1941 оной июлиин 24-дэ Аха hайхан нютагаймнай Сорог hууринда түрэhэн намтартай Дарима Шагдаровна Бартаеватай уулзажа хөөрэлдэбэб.

Юрэдөө, Дарима Шагдаровна манай ибии абатай бүхы наhаараа хүршэ hууhан юм. 70-аад оноор «Шанхайда» hуухадаа баhал манайхинда хүршэ hуужа байhан. Тиимэhээ би тон hайн танина гээшэб.

Мүнөө дээрээ Дарима Шагдаровна 80 наhанайнгаа үндэр дабаа алхабашье, яhала хүнгэн, зугаатай нугаатай, hүбэлгэн hонор зандаа ябана гэжэ хэлэбэшье, бага наhандаа үншэн хүн хэды шэнээн дулаан хубсаhа хунартай, гуталтай ябаа гэхэбши даа. Мүнөө наhатай болоходонь яhанай үбшэн нэбтэрэн гаража, хүйтэ нойтоор ябаhан балшархан наhанайнь сагые мэдүүлнэ ха юм даа.

Тиигэбэшье, үнгэрhэн сагайнь шэмэрүүн байдалые эрьюулэн hануулхада сэдьхэлдэнь хэдышье хүндэ байбашье, наhанайнгаа намтар hанан hанан аалихан хөөрэбэ:

— Сорог hууринай больницада түрөө hэнби. Эсэгэмни — Бартаев Шагдар Сурумович, 1906 оной, Хүүргэ нютаг тоонтотой байhан. Ехэ дайн дажарай эхилхэдэ, 1941 ондо Улаан Армида татагдажа, дайлалдаанай газарта 1943 оной августын 10-да дайсанай hомондо дайрагдажа ами наhаа алдаhан гэхэ. Харьков можын Изюмовска аймагай Шевченко hууринда хүдөөлэгдэhэн гээд хэлэгдэдэг.

Ибиимни — Бартаева (Самбялова) Дулма Сындеевна болоно. Намайгаа түрэhөөр оройдоо гурба хоноод байхадань, эсэгэмни дайнда ошохоhоонь урда тээ морин дээрэ hуулгаад, Ноён Зүрхэн гэжэ hууринда ибиидээ байлгахаа абаашаhан. Харин энэ нүүлгэнь эхэдэмни тон хүндэ нүлөө үзүүлhэн юм. Юуб гэхэдэ, нарайлhаар нарай бэе дээрээ морин дээрэ hуужа hэжэрэгдэhэнhээ боложо hүүжэнь гаража, ябажа шадахаа болёод, хэдэн жэлэй туршада хэбтэриин болоо hэн. Тэрэ шалтагаанhаань ехээр гэмтээд, ЗАГС-ын дансаар 1946 оной октябриин 10-да наhанhаань хахасаhан юм. Би тиихэдэ оройдоо таба наhатай байгааб. Ибиинэймни наhа барахада ,ехэ олон зон суглараа hэн. Тэрэ үедэ Мэлсын баабай алха баряад ехэ ууртайгаар Дагба таабайемни толгой руунь тоншохом гэжэ забдаад гүйжэ ерэхэдэнь, таабайгаа бэеэрээ халхалаад, толгойень тэбэреэд хэбтэшоо бэлэйб. Юундэ тиигэжэ далайгаад ерээ гэхэб, мүнөөшье гайхадагби. Харин тэрэ ушар минии тархи соом хам ороhон, тэрэ хүндэ ехэл дураа гутаа hэм.

Ибиинэймни эхэ, Пронтеев Ардан таабайн басаган — Долгор hэн. Гушаад оноор хамалган хашалганай сагта Самбялов Сындэ нүхэрынь ахадүүнэртэйгөө хамта хардагдаад сүлэлгэндэ абаашагдажа, hураггүй тушаагдаhан байгаа. Тиигэжэ гансаараа дүрбэн үхибүүдээрээ үлэhэн Долгор ибиидээ Дулма Сурун хоёр ехэ басагадынь багаhаань абаад туhалдаг, хамтын ажахыда тушаалдаhан бүхы ажал хэжэ дүүнүүдээ үргэлсэhэн юм.

Нэгэтэ зун Дээдэ Хазалхыда hуужа байхадамнай, ехэ басаганайнгаа басага харахаа hананаб гэжэ Долгор Ардановна теэбэймни намтай уулзахаа ерээ hэн. Тэрэ үедэ Сандак хүбүүнэйдээ байрладаг байгаа. Энэ теэбэймни хоёр нюдөөрөө hохор байhан, гансата нюдэниинь нээлгээтэй ябахал даа. Тиихэдэнь hохор гэжэ үнэншэхэгүйлби даа. Бүхыдөө 4 үхибүүтэй байhан. Минии ибиин hүүлдэ Сурун — Хахансакова Мария Намсараевнагай ибии, Сандак Сындеевич ба Базар гэжэ одхон хүбүүтэй байгаа. Тэрэ хүбүүнэйнь 14-тэйхэн байхада Бүгсөөнэй магазинда наймаашанаар хүдэлгөө, тиин байтарнь нэгэ мэшээг талхан дуталдаад, тэрэ заахан хүбүүе сүлэлгэдэ абаашажа түрмэдэ хааhан байгаа. Тэндээ үбшэн болоод, арай гэжэ гэртээ бусаhан, теэд уданшьегүй наhа бараhан гэхэ.

Тиигээд Долгор теэбэймни намтайгаа уулзаад, Бүгсөөндэ нүгөө басаганайдаа ошоод байhаар наhа бараhан гэдэг.

Хазалхыда би эсэгынгээ ибии Дыжид теэбэйтэйгээ ба Дагба абгай гээд сугтаа байhанбди. Дыжид теэбэймни ба Должид гээд Дамбаевтан омогтой hэн. Должидынь Марзаев Максарта хадамда hууhан. Минии теэбэй — Бартаев Сурумтэй.

Дагба абгаймни теэбэйтэймни ахадүү хоёрой үхибүүд-үеэлэнгүүд байhан. Бүри арбан табатай үхибүүн наhандаа ябахадаа нюдөө ехээр үбдөө юм. Тиигэжэ эмшэ лама залажа асаржа үзүүлхэдэнь толгойень ханаhан, тэрэнэй hүүлдэ хоёр нюдэдынь hохор болоhон байгаа. Тиигээд Дыжид теэбэймни бүхы наhан соогоо Дагбаяа хажуудаа абаад ябаhан. Юумэ харахагүйшье hаа, Дагба таабай гэрэйнгээ ажал газаа зосоохиие бултыень хээд байhан: түлеэ залhаа хахалхаhаа абаад. Модон соо гэшүүhэ, үйhэ юумэ суглуулхаа ошоходонь ошолсохоб. Харин багадаа ехэ аашатай, аляа байhанби. Үргэбшэтэй ябаhан Дагба таабайнгаа хажууда ябаад «доошоо бүхээ, хүрээ доогуур гарахамнай, үшөө доошоо бүхээ», — гэжэ байжа, эгээл арюун талада ябаад, тоомоо таhархаб. Таабаймни миниингээ хүүрээр бүхээхэлдаа. Нэгэтэ тиигэжэ ябатарнай Даря Шарлаевна Цыбикова — түрүүшын Ахын комсомол эхэнэр, морёор эдеэ хоолой зүйл хүдөө hууhан хүн зондоо тараажа ябахадаа, манай хажууда ерээд: «Яажа байнаш, басаган?!» — гэхэдэнь, айhандаа гүйжэ арилааб. Һүүлдэнь «амтатай юумэ асарааб, ерэ наашаа», — гэжэ аалихан дуудан ерүүлhэн юм. Тиихэдэ hургуулида үшөөшье ороогүй ябааб.

Минии заахандамни намайе булта «Даря» гэжэ нэрлэдэг байhан. Тиигэжэ 11 наhа хүрэтэрөө Дыжид теэбэй Дагба абгай хоёртоо багаhаань абаад тон эрхэ дархаар эрэ болоhон хүнби гэжэ хэлэлтэй.

Эгээ түрүүшынхиеэ hургуулиин богоhо алхахадаа 1949 ондо Кировэй нэрэмжэтэ хамтын ажахын Хүүргын эхин hургуулида 8 наhатайдаа ошоhонби. Харин нэгэл хэшээлдэ hуугаад, гэдэргээ гэртээ гүйжэ ошоод, hургуулида hурахагүйб гэбэб. Тиигэжэ тэрэ жэл номоо үзөөгүй hэм. Хойто жэлынь 1950 ондо тэрэл hургуулидаа 9-тэй боложо, ехэ томоотой болоhон би дахинаа ерээб hургуулидаа. Түрүүшымни багша Дугарова Лидия Эрдынеевна заажа эхилhэн юм. Лидия Эрдынеевна багшамни мүнөөшье бурхатай, Улаан-Үдэдэ ажаhуудаг. Нэгэтэ ошожо уулзаа hэнби.

Дагба таабаймни 75 хүрэжэ наhа бараhан юм. Аяар жаран жэл соо теэбэймни абажа ябаа гэхэ. Наhа бараhанайнь hүүлдэ 50-яад оноор теэбэйтэйгээ Орлигто ерэжэ Улзээ абгайндаа байжа эхилээбди. Тэндээ үнишье байгаагүйбди. Модонов Арсени гэжэ баhал абгайндаа байхаа зөөри зөөсөө бэлдээд ошохо гэжэ байтарнай, шарга морёор Дугар-Даба Улзэйндээ ерэхэдэнь, hууха болообди. Дугар-Даба моринойнгоо жолоо намда hарбайгаад: «Өөhэдөө ошогты», — гэбэ. Зөөри гэжэ юун байха hэм даа —бөөhэндөө дарагдашаhан хүдэриин хүнжэл гэхэ мэтэ юу хээ. Юумэ хүмөө шарга дээрэнь тээгээд, теэбэйгээ hуулгаад, морёо хүтэлөөд ябабаб. Мориниинь тон дошхон байhан юм. Тиигээд саашаа ябажа байтарнай, харгын захаар ябажа байhан нэгэ hогтуушаг, hөөгнэн хоолойгоор Зарубин таабай хашхаржа, дэгэлынь дэлеэтэй хайша хайшаа hалхалзажа ябахадань, моримни ехэ гэгшээр үргэжэ элhэн гүбөө руугаа хэлтэрээд орошобо. Теэбэймни шаргаhаань hолжороод, хашхарhаар доошоо мухаряад, унашоо бэлэй. Тэрэ таабай ухаа алдан, гүйжэ ошожо морииемнай барижа асаржа, манаа абгайндамнай хүргөө hэн.

1952 ондо Хүүргэдэ hуужа байгаабди. Тиихэдэ би Орлигой долоон жэлэй hургуулида hурахадаа интернадта байгааб. Орлигто нэгэ багахан магазин байгаа hэн. Тэрэ магазинда ороходомни: «энэ үхинэй теэбэйнь», — гэжэ байжа шэбир hабир гэлдэхыень дуулаад, «теэбэймни наhа бараа», — гэжэ гэнтэ ухаандам ороо hэн. Тэндэhээнь гүйжэ гараад Хүүргэ hуурин хүрэтэр зарим газараарнь мүльhэн дээгүүр конькигаар ябажа байжа хүрэбэб. Орой намар байгаа hэн. Хүүргэ хүрэхэдэмни теэбэйемни хүдөөлөөд, хүнүүд гэдэргээ бусажа ябабад.

Тиихэдэ теэбэйдэмни янза бүриин үнгэтэй бэеhээнь гараhан хэмэл зурагтай хадагууд байhан. Ехэл гоёшоодог байгааб. Тэрэ хадагуудыень Лашаг теэбэй абаашажа модондо уяhан байгаа. Тиихэдэнь би ехэтэ дурагүйдөөд, тэндэhээнь тайлажа хүүр дээрэнь абаашажа нарин модонуудые тойруулан газар руу шаагаад, тэрэ хадагуудаа уяа hэнби. Тиигэжэ байтараа теэбэйгээ малтажа гаргаха байна гэжэ ойндомни орожо, газарыень гараараа малтажа эхилбэб. Хара шоройнь хюмhан доогуурни ороходонь, хүрзөөр малтаха байна гэжэ бодоод, хүрзэдөө гүйбэб. Гүйжэ ябатараа Валя бэрьендээ баригдаа бэлэйб. Намhаа юумэ hурахадань, огто аниргүй байhанби. Намайгаа Орлиг асаржа, интернат руум эльгээhэн.

Теэбэйнгээ наhа барахада Улзээ абгайндаа ошожо байгааб. Газаа гэртэхи ажалыень хэхэб. Абгайнхимни ехэ олон хони баридаг байhан. Тэдэ хонидыень хойто харhанай хажуугаар абаашажа манадаг байгааб. Тэндээ уhанай эрьедэ нэгэ нүхэн соо байhан мүнгөө хадагалхаб. Тэрэ мүнгөөрөө зааха зааханаар хоол абажа эдидэг hэм. Саhатай байхадань, даарахадаа, нэгэ түгэлсэг дээрэ гараад байхаб. Тиигэжэ байhаар ехээр үбдөөб: хамарhаамни ехэ шуhан адхаржа, багахан амhартын (таазын) хахадтань хүрэтэр гоожоо hэн. Бэемни ехэ hуладаад, хүлни бэеэ даахаа болёод, хэбтэриин болоо бэлэйб. Тэрэ жэлнүүдтээ hургуулидаашье hайн ябаагүй үнгэрөөб. Үншэн үхибүүдэй хуби заяан иимэрхүүл байгаал даа. Мүнөө сагта үнэшэрhэн үхибүүдые харахадаа ехэл хайрлаад, өөрыгөө hанаад уярхаш даа.

1954 ондо Сандак Сындеевич Самбялов нагасамни намайгаа гэртээ абаашажа абаад байжа эхилээ. Би Сандак нагаса Валя бэрьен хоёртоо байhан сагаа hанахадаа, ехэл дулаанаар hанажа ябадагби. Юундэб гэхэдэ, гэртэнь ошоходоо тон тулюур, ехээр тураhан байгааб, hуларhан бэеыемни hайжаруулжа хүл дээрэнь табиhан юм. Намайгаа hайн болгожо, тэнхээ оруулхаа Шутхулайн аршаанда абаашахадаа бэедээ барижа уяад, мориндоо hундалдан ошоо hэн. Би өөрөө hууха шадал үгы байгааб. Аршаандаа ехэл тааража, хүл дээрээ бодооб.

Тиигэжэ байтар Эсэгэ ороноо хамгаалгын Агууехэ дайнда унаhан сэрэгшэдэй үншэн үрөөhэн үлэhэн үхибүүдые хамтаруулжа гүрэнэй түсэбэй хэмжээгээр Кяхтын гурбадахи интернат-hургуулиин байрада, манай нютагhаа дүрбэн үншэн үхибүүдые, залуу багша Марзаев Петр Дашеевич хүргэжэ абаашаба. Тэдэнэй дунда — Базарова Татьяна Дагбаевна, Замбалова Валентина Батаевна, Тулуев Климент Дашеевич гэгшэд ябаабди. Мон хүрэтэр самолёдоор ниидээбди. Монhоонь Хэрэн хүрэтэр машинаар ошоходоо би хүйтэ абаhан, халууржа байбаб. Хэрэн хүрэжэ Аюшеев Бальжир Базаровичындэ хонообди. Үглөөгүүр бодоходоо бараг болоhон байгааб. Тиигээд саашаа машинада hуужа Слюдянка хүрөөд, поездоор замаа үргэлжэлүүлбэбди. Кяхта хүрэжэ, маанадаа интернат руу оруулаад, Петр Дашеевичнай ондоо тээ хонохоо ошоо hэн. Тэрэ үдэртөө Климнай: «Битнай гэртээ ябахамни, эндэ байхагүйб, намда мүнгэ үгэгты,» — гэбэ. Манда ямар мүнгэн байха hэм даа, Базарова Танимнай мүнгэтэй байжа харгын мүнгэ үгөө hэн. Тэрэл дороо поезддоо hуужа Петр Дашеевичhээнь урид гэртээ ерээд, hургуулидаа ошоод байгаа гэхэ. Үглөөгүүрнь Петр Дашеевичнай маанадтаа ерэбэ. Клим гэртээ ябаа гэжэ бидэ хэлээбди

Тэрэ hургуулидаа хоёр жэл соо тон hайн, дуратай hуража байгааб. Би бэеэр томо хадаа, булта үхибүүдые ахалаад ябадаг hэнби. Нэгэтэ хэшээлдээ санаар hолжорходоо, аяар тэрэ ошожо унаа hэнби. Юундэб гэхэдэ, санаар ябажа шадахагүй байгааб. Харин, конькидаа тон бэрхэ hэнби. Тиигэжэ байтарни, Сандак нагасамни: «Газар дээрэхи түрэhэн эгэшынгээ ганса басага юундэ иимэ газарта байлгажа байнабиб даа», — гэжэ бодоод, тэндэhээнь гэртээ асаржа Орлигто 7 класс дүүргэтэрни абаад байhан юм.

1959 ондо 7-хи класс дүүргээд, Кяхтын хүдөө ажахын техникумдэ орожо бухгалтер мэргэжэлдэ гурбан жэлэй туршада hурабаб. Оюутан байхадаа стипенди 13 түхэриг 30 зэд мүнгэ абадаг байгааб. Юрэдөө 14 түхэриг байhан, тэрээн сооhоонь 70 зэдыень хороодог hэн. Тэрэ стипендимни яhала намдаа хүрөөд байhан юм.

Нэгэтэ үбэл нагасамни үбэлэй гутал эльгээхээ мартаhан байгаа. Тиигээд бүхэли үбэлөө туфлеэрээ хамтын байраhаа техникум хүрэтэр харгын мүрөөр гүйдэлөөр ябажа hуража гараа hэмби. Хаана ошохобибдаа, тииhээр 1963 ондо эрхимээр дүүргэhэн намтартайб. Техникумээ дүүргээд Эрхирик совхоздо практика гаража байтарни, Сандаг нагасамни: «Шамда ажал олоод байнаб», — гэхэдэнь, Ахадаа ерэжэ аймагай соёлой эмхи зургаанда кассираар томилогдожо ажалайнгаа намтар эхилhэн гээшэб. Жэл болоод дипломоо гартаа абажа, аймагай потребсоюзай бухгалтераар, 1964-1967 онуудта, хүдэлжэ эхилээ hэнби. Тиигэжэ байтараа Малшанай хүдөө ажахыда ошожо магазинай наймаашанаар хүдэлхэ hанаатай Зинаида Шагжеевна Ивановаhаа тушаажа абаад, заахан хоёр үхибүүдтэй хадаа, ошожо шадангүй байбаб. Тиихэдэмни Зоя Шойсороновна Арабжаева намайе: «Түргэн магазинаа тушаа, энэ тэрэ юумэнэй үгы болбол, түрмэдэ хосорхошни» — гээ hэн. Уданшьегүй, тэрэ сагта милицидэ хүдэлжэ байhан Монгол Дугарович Пронтеев намайе дуудажа — түлхюурээ асаржа таби, — гээ hэн. Түлхюурээ тушаагаад ябатарни Лопсон Гомбоевич Дугаров ябажа ябаба. Намтай уулзаад: «Гүрэнэй страхованиин эмхидэ ахамад бухгалтераар орожо хүдэлэ», — гэжэ дурадхаад, аймагай гүйсэдкомой байшан соо дахуулаад ябашоо hэн. Ошоод ороходомни, ехэл олон үүдэнүүд дээгүүр эмхи зургаануудай нэрэнүүд бэшээтэй байhан. Нэгэ кабинет соо оруулаа. Столой дэргэдэ нэгэ ехэ мандагар томо ноён Дамбуев Доржо Данилович гэдэг, монсогор шэхэр амандаа хэжэ hууба. Лопсон Гомбоевич ороhоор: «Энэ залуу, ажалдаа тон бэрхэ, хурдан басага өөрынгөө орондо асарбаб, би модо руугаа ябахамни агнахаа», — гээд ябаа hэн. Тэрэ сагhаа эхилээд 1967 онhоо 1993 он болотор бүхы ажалаймни намтар гүрэнэй страхованитай нягта холбоотой болоhон юм. Эндээ хүдэлжэ байхадаа мэргэжэлээ дээшэлүүлхээ 2,5 hарын хугасаа соо Хойто Осетидэ Орджоникидзе гэжэ хотодо эльгээгдэhэн юумэб. Энэмнай 1975-76 оноор hэн гү даа. Май hара соо Грузиин Тбилиси хотодо ошожо Илалтын парад хараа бэлэйбди. Хада уулань үндэр гээшэнь, гэрнүүдынь дээгүүрээ баригданхай байhые хаража ехэтэ hонирхоо бэлэйбди. Грузи Осети хоёрой хоорондо, дайнай үеэр, хада соогуур ба дээгүүр «военная грузинская дорога» гэжэ нэрлэгдэhэн харгы гаргагдаhан байгаа. Тэрээн дээрэ ябахадамни ехэл айдхатай байhан, юундэб гэхэдэ доошоо харахадамни эгээ хүнды байhан юм. Зуураа нэгэ сэбэр сэл хүйтэн аршаанда хүртэхэдэмнай ехэл амтатай байhыень hанадагби. Маанадые экскурсида абаашажа олон газар дайдые харуулжа hонирхолтойгоор хөөрэгшэ hэн. Грузиhээ тээ саанахана нэгэ отог аймагайхид ажаhуудаг байhаниие харуулаа. Нэгэшье хүнүүдые дүтэлүүлдэггүй амяаран азербайджан яhатанай зон байдаг гэжэ хэлээ. Тэдэн зонойнгоо наhа барахада, нэгэ ехэ гүнзэгы малтаатай хотогор руу шүдэдэгыень харуулаа hэн. Дүтэлхын аргагүй үнэртэй байгаа. Тиигэжэ газар дайда үзэжэ ерэhэндээ баяртай ябадагби.

Ажалайнгаа хажуугаар аймагай дотор үнгэргэгдэдэг уран hайханай булгэмдэ хабаадагша hэмди. 1977 ондо «Алло, мы ищем таланты» гэhэн Илалтын 60 жэлэй ойдо зорюулагдаhан конкурсда Сабанов Зарьянтай дуэт болон дуулажа шагналда хүртэбэбди. 1993 ондо госстрахай ажал хаагдажа, Ахын аймагай комхоздо ахамад бухгалтераар хүдэлжэ, ажалайнгаа амаралтада гараhан гээшэб. Комхоздоо хүдэлжэ байхадаа Москва ниислэлдэ мэргэжэлээ дээшэлүүлхээ Валентина Донитовнатай курсда ошожо, ниислэл хото үзэhэндөө ехэ баяртай ябадагби. Гүрэнэй страхованида хүдэлхэдэмни олон лэ ноёд hэлгэлдэн хүдэлhэн юм. Жэшээлбэл: Дамбуев Доржо Даниловч, Ирхеев Еши Сыренович, Дыржинов Андрей Жанчипович, Патархеев Бальжинима Санжеевич, Сандаков Ким Халзанович ба Манханов Владимир Лопсонович гэгшэд. Наhан соогоо hайн ажалда хүдэлөөб, мүнгөөр нэгэшье дуталдаагүйб, мүнөөнэйшье сагта яhала hайн ябанаб. Пенсимни эдеэ хоолдоо, хубсаhа хунартаа хүрөөд байдаг. Яhала hайн сагта hуунабди гэжэ hананаб. Гансал нэгэ бага hанаамни дутуу ябадаг. Юун бэ гэхэдэ, өөртэмни ажаhууха гэр үгы. Энэ байhан гэрни ашануудаймни юм», — гээд хөөрөөгөө дүүргэн, урихан шарайгаараа энеэбхилэн hууха юм.

Дарима Шагдаровна ажалайнгаа замда дүй дүршэлтэйгөөр хүдэлhэнэйнь габьяа олон тоото үнэмшэлгын шагналнуудаар тэмдэглэгдэнхэй —- 1978 ондо «Ударник коммунистического труда» гэhэн нэрэ зэргэдэ хүртэhэн; 1981 ондо Буряадай АССР-эй Верховно Соведэй Президиумэй «Ажалдаа hайн амжалтануудые туйлаhанайнь түлөө, СССР-эй гүрэнэй страхованиин 60 жэлэйнь ойтой дашарамдуулан» гэhэн бэшэгтэй Хүндэлэлэй шагнал; 1983 ондо Ахын райком КПСС-эй ба аймгүйсэдкомэй арадай Соведэй түлөөлэгшэдэй зүгhөө хүндэтэ шагналаар шагнагдаhан, энэл жэлдэ ехэ hонин «За активную деятельность в движении сторонников мира и участие в пополнении Советского фонда мира в интересах укрепления всеобщего мира, свободы и безопасности народов» гэhэн бэшэгтэй Хүндэлэлэй грамотаар шагнагдаhан байна; Буряадай АССР-эй гүрэнэй страхованида үни удаан жэл хүдэлжэ, бүхы мүрысөөнүүдтэ хабаадажа үндэр сэгнэлтэдэ хүртэhэнэйнгөө түлөө 1987 ондо «Буряадай АССР-эй гүрэнэй страхованиин Ветеран» гэhэн хүндэтэ нэрэ зэргэдэ хүртөө; 1991 ондо «Гүрэнэй страхованиин 70 жэлэйнь ойтой дашарамдуулан» гэhэн Хүндэлэлэй ойн баярай шагналаар, «Дайнай үеын үхибүүд» гэhэн ЦК КПРФ-эй хүндэлэлэй медаляар шагнагдаа. «Ажалай ветеран» нэрэ зэргэтэй.

Дарима Шагдаровна дүрбэн үхибүүдээ «гарынь ганзагада, хүлынь дүрөөдэ» хүргэжэ табиhан. Мүнөө дээрээ 7 зээтэй, 9 гушатай үнэр баян теэбэй болоhон намтартай.

Саашадаа Дарима Шагдаровна үнэр баян дүхэриг соогоо золтой жаргалтай, буурашагүй буянтай, дундаршагүй хэшэгтэй, гурбан зөөлэниие эдлэжэ hуухыень хүсэе!

Добавить комментарий

Добавлять комментарии могут только зарегистрированные и авторизованные пользователи.