Меню
16+

Газета «Аха», издается с 13 июля 1944 года

28.11.2014 15:29 Пятница
Если Вы заметили ошибку в тексте, выделите необходимый фрагмент и нажмите Ctrl Enter. Заранее благодарны!

Элинсэгээ магтан уг залгамжын баялиг

Автор: Светлана ХАХАНСАКОВА, аймагай гэгээрэлэй Управлениин методист

Буряад хэлэнэй үдэрнүүдтэ Ахын аймагай тогтоогдоhоор 75 жэлэй ойдо зорюулагдаhан «Золотое наследие предков — Элинсэгээ малтан уг залгамжын баялиг» гэhэн эрдэм-шэнжэлэлгын аймагай конференци hаяхана Орлигой дунда hургуули соо hурагшадай дунда үнгэргэгдэбэ. Тус конференцидэ аймагай  4 дунда (юрэнхы) hургуулинуудhаа 43 hурагшад  «Тоонто нютагайм түүхэhээ», «Уг гарбал, угай бэшэг», «Этнографи», «Алтан гуурhан», «Уран үгэ» гэhэн шэглэлээр ажаллаа.

Орлигой дунда hургуулиhаа 20 шабинар, Саяанай дунда hургуулиhаа 10, профессор С.Г. Дугаровай нэрэмжэтэ Бурэнголой дунда hургуулиhаа 5, Сорогой hургуули-интернадhаа 8 hурагша хабаадаа. Энэ жэлдэ үхибүүд тон бэрхэ бэлэдхэлтэй ерээ гэжэ хэлэлтэй. «Тоонто нютагайм түүхэhээ» гэhэн секцидэ хабаадагшад аймагай, тосхоной, ямар нэгэ гэрэй, үйлсын түүхэ хөөрэхэ еhотой байгаа. Энэ секцидэ олон, 21 хүн хабаадаhан байха юм. Олонхинь докладайнгаа хажууда презентаци харуулжа хөөрөө. «Тоонто нютагайм түүхэhээ» гэhэн секцидэ эхин классуудай hурагшадай дунда 1-дэхи hуури Орлигой дунда hургуулиин 4 «б» классай hурагша Амгалана Гармаева эзэлээ. 2-дохи hуури баhал энэ hургуулин шабинар Номтоева Лилия (4 «б» кл.) Лопсонов Даниил (1«а» кл.) хубаагаа. 3-дахи hуурида Жалсараев Кирилл (1«а» кл. ОСОШ) гараа. Дунда шатын hурагшадай хоорондо Ошоров Даши (5 «б» кл. ОСОШ), Сыренова Татьяна (8 кл. Сорог), Гончикова Дарья ( 5 «а» кл. ОСОШ) гурбан түрүүлээ. 2-дохи hуурида Сайбанова Сосора (7 кл. Саяан), Гергенова Чимита (5 «б» кл. ОСОШ) гараhан байнад. 3-дахи hуури Орлигой дунда hургуулиин 5-дахи «а» классай hурагша Эржена Самбялова эзэлээ. Ахамад классуудай дунда Орлигой дунда hургуулиин 9-дахи «а» классай hурагша Дамбаева Баирма, Бурэнголой дунда hургуулиин Александр Дугаров шалгарбад. 2-дохи, 3-дахи hууринуудые Бурэнголой 11-дэхи классай hурагшад Самбаев Эрдэни, Дыржинов Сергей эзэлээ. 2-дохи  «Уг гарбал, угай бэшэг» гэhэн секцидэ  8 hурагшад мүрысэбэ. Эндэ хабаадагшад түрэл нютагтаа ажаhуудаг зоной гү, али гэр бүлынгээ уг гарбал хөөрэхэ еhотой байгаа. Орлигой дунда hургуулиин 4-дэхи «а» классай hурагша Хулуева Зоригма өөрынгөө Бадма Сыренович Габанов таабай тухай бэрхээр хөөрэжэ үгөө. Шагдуров Дугар-Цырен (4 «а» кл. ОСОШ) Аха нютагай шоно урагтан тухай, тэдэ урагтанай үльгэр домогуудыень дурдан, дэлгэрэнгы бэрхээр хөөрөө. Сорогой hургуули-интернадай 4-дэхи классай шаби Шорноева Марина гэр бүлынгээ уг гарбал тухай хэлээ. Дугар-Цырен Марина хоер 2-дохи hуури эзэлээ. Шарастепанова Анжелика (4 кл. Сорог)  3-дахи hуурида гараба. Дунда шатын hурагшадай хоорондо Орлигой дунда hургуулиин 6-дахи «б» ангиин hурагша Бэлигма Бартаева түрүү hуурида гараа. 2-дохи hуури эзэлhэн Саяанай дунда hургуулиин  5-дахи  классай hурагша Галсанова Надежда шагнагдаба.

«Уран үгэ» гэhэн секцидэ хабаадагшад Ахынгаа мэдээжэ бэшээшэдэй харгын зам, зохеолнууд тухайнь хөөрэхэ байгаа. Эндэ хабаадагшад үсөөн, юрэдөө гурбахан үхибүүд байhан байна. Эхин классуудай шабинарай дунда Саяанай дунда hургуулиин 4-дэхи классай hурагша Галсанова Бэлигма 3-дахи hуури эзэлээ. Дунда шатын hурагшадай дунда Саяанай дунда hургуулиин 5-дахи классай шаби Дамшаева Нарана түрүү hуури эзэлбэ.

«Этнографи» гэhэн секцидэ 11 хүн хабаадаа. Эхин классуудай шабинарай дунда Орлигой дунда hургуулиин 2-дохи «а» классай hурагша Бэлигто Очиров 3-дахи hуурида гараба. Дунда шатын hурагшадай хоорондо Сорогой hургуули-интернадай 6-дахи классай hурагша Хамаганова Санжина, Бурэнголой дунда hургуулиин  5-дахи классай шаби Папаева Надежда түрүү hуурида гарабад. 2-дохи hуури Саяанай дунда hургуулиин 7-дохи классай hурагша Сарана Бамбагаева, Сорогой hургуули-интернадай 6-дахи ангиин шаби Алдар Замбулаев эзэлээ. Саяанай дунда hургуулиин 8-дахи классай hурагша Екатерина Батуева 3-дахи hуури абаhан байна. Ахамад ангиин шабинарай дунда Сорогой дунда hургуулиин 11-дэхи классай hурагша Татьяна Шутакова hургуулиингаа hурагшадай нэрэнүүд тухай hонирхолтой элидхэл бэр-хээр бэлдэhэн байба.

«Алтан гуурhан» гэhэн секцидэ Саяанай дунда hургуулиин 11-дэхи классай hурагшад Сырендоржиева Ринчима Арданова Бэлигма хоер шалгараа. Эдэ хүүгэдые гансал буряад хэлэнэй багшанар, буряад хэлэ заадаг эхин классуудай багшанар бэлдээгүй, харин ондоо предмедүүдые заадаг багшанар хамhалдаhан байха юм. Жэшээнь, Сорогой hургуули-интернадай математика үнинэй заадаг дүршэл ехэтэй эрхим багша Дарижаб Бабасановна Цыренова «Этнографи» гэhэн секцидэ 2-дохи hуури эзэлhэн Алдар Замбулаевые «Арадай арюун заншал: тоогой hүлдэ» гэhэн темээр бэлдүүлhэн байна. Энэл hургуулиин түүхын залуу багша Л.Д. Цыденова 4 үхибүүдые конференцидэ бэрхээр бэлдээ. Энэ хадаа эдэ хоер багшанарай урагшаа hанаатайгаар, шабинараа арад зонойнгоо еhо заншалнуудта, элинсэг хулинсагайнгаа түүхэ гуримда бэрхээр хүмүүжүүлэн ажаллана гэжэ гэршэлнэ.

Конференци энэ жэлдэ тон hайн үнгэрбэ. Аймагаймнай буряад хэлэ бэшэг заадаг урдаа хараха багшанарнай ажалдаа тон оролдосотой хүдэлнэ гэжэ ойлгомоор байба. Хүүгэд уг гарбалаа, нютагайнгаа түүхэ, ёhо заншал тушаа hайн мэдэнэ гэжэ хэлэе.

Тус конференци хоер жэлэй хугасаада нэгэ дахин үнгэргэгдэдэг болохо гэжэ багшанар шиидхэбэри абаба. Ямаршье ажал хэхэдэ, дутуу дунданууд байгаа юм ааб даа. Энэ конференцидэ жюриин тоодо hуухадаа, баhал дутуу дунда харагдаатай байба. үхибүүд бэлдэhэн темэеэ өөрынгөө хүүрээр 3-5 минутын туршада хэлэбэл, hайн байгаа гэжэ тэмдэглэлтэй. Дахин болохо конференцидэ хэлэгдэhэн темэ дабтагдаагүй байха бэзэ гэжэ найдагдана.

Добавить комментарий

Добавлять комментарии могут только зарегистрированные и авторизованные пользователи.