Меню
16+

Газета «Аха», издается с 13 июля 1944 года

22.10.2021 10:12 Пятница
Если Вы заметили ошибку в тексте, выделите необходимый фрагмент и нажмите Ctrl Enter. Заранее благодарны!

Эхэ эсэгынгээ заншал алдангүй…

Автор: Октябрина Дашеева

Хүн бүхэндэ өөрын түрэһэн, түрүүшынхиеэ нара хараһан, түрүүшын алхамуудые хэжэ наһанайнгаа харгыда гараһан нэгэ зохидхон булахан байдаг. Эреэн маряан тала дайда, модон гэрнүүд. шубуудай аялга дуунууд, зоргоороо аашалhан һалхин — энэ манай түрэһэн орон. Юундэб гэхэдэ, энэ наһанаймнай зүрхэн соо үлэһэн манай дуратай тосхон. Бага тосхонойнгоо үдэр бүри ехэ, гоё боложо байһан сагта бидэнэр адли хүгжэнэбди. Сэсэглэн һалбаржа байһан нютагаймнай гоёлто — хүнүүд. Эдэ хүнүүдээр бидэ үдэртөө дэлгүүр соо, үйлсэдэ уулзанабди.Эдэмнай hайн hанаатай, даруу зантай, алдар сууда дадаагүй ажалша, малша Ахымнай зонууд. Тиигэбэ яабашье, ехэхэн амжалта туйлажа шадаһан бэрхэ зонууд олон.

Манай нютагта нэгэ ехэ томоотой, номгон даруу зантай, олон үгэ зугаагүй хүн бии юм. Хүнэй юумэ hураагүйдэ даб дээрээ хүнтэй зугаалхагүй хүн. Эхэ эсэгынгээ, элинсэг хулинсагайнгаа адуу мал ажалые саашань үргэлжэлүүлжэ, нютаг нугадаа мэдээжэ, хүндэ ехэтэй малшан болоhон Клим Федорович Габанов тухай хөөрэхэмнай.

— Габанов Климентий Федорович, абамни 1964 оной июниин 24-дэ Нюрганай бута гэжэ һууринда түрөө. Хүйhыень Ендонова Должид Сыреновна хүндэлѳѳ. Ламажаб Шарлаевичынхи эсэгэтэймни ойрын нүхэд байhан, тиигээд Клим хүбүүнэйнгээ нэрээр нэрлэһэн юм.

1971 ондо 1-хи класста Улаан-Удэ хотодо 1-хи hургуули — интернадта ороhон байна. 4-хи классhаа Ахадаа Орлиг hууринда hураа. 8-хи класс дүүргээд байтарнь, абань гэнтын аюулда орожо, наhа бараа. Клим эжыдээ туhалха, дүүнэрээ үргэлсэхэ, гэртэ газаахияа хэлсэхэ баатай болоо. 10-хи класс заочно дүүргээ. 1983 ондо сэрэгэй албанда Шэтэ можын Даури станцида 2 жэл соо алба хэһэн байна. Сэрэгэй албанhаа ерээд, эжыдээ туһалжа, хони хараа, түрэл колхоздоо механизатораар олон жэлдэ ажаллаhан байна. 1989 ондо Гергенова Туяна Чингизовнатай үнэр баян айл бүлэ боложо, 3 баатар хүбүүдтэй болоо юм. 1993 ондо колхозhоо болиhоор, өөhэдынгөө крестьянска ажахы нээhэн байгаа. Мүнөөдэр байхада «Алтан туяа» ажахы аймаг соогоо түрүү ажахынуудай нэгэн болоно, — гэжэ Фёдор хүбүүниинь омогорхолтойгоор хөөрэбэ.

— Үхибүүн ябаhан бага наhамни эхэ эсэгынгээ хажууда үхэр мал дээрэ үнгэрhэн юм. Абамни-Габанов Фёдор Бадмаевич, эжымни — Ольга Бадмахандаевна. Бага наhанhаань эхэ эсэгэеэ дахан,мал ажалай нюуса мэдэрэн,дүй дүршэлтэй болооб.Ольга Бадмахандаевна Фёдор Бадмаевич хоер 10 үхибүүдые хүн болгожо табяа. Бултадаа ажалша, бэрхэнүүд.Эжымни ажалайнгаа намтар «Улаан малшан» — түрэл колхоздоо hаалишанаар эхилээ.Һүүлээрнь гэр бүлөөрөө Доодо Дэбидэ hарлагуудай гүүртэдэ, Шамхагта — үхэр мал дээрэ, 1970-аад онуудта аба эжымни хонин ажал дээрэ хүдэлөө. Районой «зуутанай» нэгэн гэжэ нэрэ зэргэдэ нэгэтэ бэшэ хүртэhэн байха.Энэ ехэ ажалhаа гадуур үүлтэрэй адуун hүрэг харууhалдаг hэн. 1979 оной социалис мүрысөөнэй дүнгөөр Фёдор Бадмаевич аймагай ажалшадай дунда 3-хи hуурида гараhан байха юм, мүн баhа 80-аад онууд соо 100 хонинhоо 100 хурьга абажа, чемпионой нэрэ зэргэтэй ябаа. Социалис мүрысөөнүүдтэ хабаадажа, ходо түрүү зэргэдэ ябажа, хони үдхэбэрилгын хүгжөөлгэдэ габьяатай байhанайнь түлөө эжы абымни ажалые гүрэн түрэ үндэрөөр сэгнэжэ, «Буряадай АССР-эй габьяата малшан» гэhэн нэрэ зэргэдэ хүртөөгөө. Москвада ВДНХ–да, Сочидо эльгээгдэһэн байна. Бэрхэ ажалшад хадаа путёвкоор шагнагдажа, дэлхэй дүүрэн Япони, Сингапур, Филиппины, Вьетнам гүрэнүүдээр аяншалhан байха юм.

Бидэнэр баhа үдэр бүри адуу, мал ажалай нюусые бэедээ шэнгээн, эхэ эсэгэдээ туhалан, үбhэ хулhа үхэр малдаа үгэн, уhалан, ехэ хүнүүдээр адли хүдэлжэ, ажалда атаржаhан, хүдэлмэридэ хүдэржэhэн байнабди. Эжымни «Материнская слава» ордентой, 1975 онhоо «Эхэ-герой» гэжэ нэрэ зэргэтэй, «Ахын аймагай хүндэтэ эрхэтэн», «Ажалай ветеран».Мүнөө наhанайнгаа амаралтада гаранхай, аша гушануудайнгаа дүхэриг соо золтой жаргалтай hуудаг даа. Абамни 3-хи шатын «Трудовая слава» ордентой байhан, «Коммунис ажалай ударник» хэдэн дахи болоо.

Малшанай ажал гээшэ ехэ хүндэхэн гэжэ бидэнэр мэдэнэбди. Үхэр малаа олошоруулжа, тоо толгойень зандань байлгаха, зундаа үбhэ хулhаяа хүрэхысэ абажа зөөхэ, үхэр малдаа адлихан тараажа үгэхэ, уhалха, байра байдалыень сэбэрлэхэ гэхэ мэтын үдэр бүриин ажал дутадаггүй. Би өѳрынгөө ажалаар гансата омогорходогби. Хэншье намайе малшан боло гэжэ заагаагүй, өөрынгөө hайн дураар эхэ эсэгынгээ хэжэ байhан ажалые ойлгожо, эльгэ зүрхөөрөө мэдэрhэн, дүүрэн эрхэтэй малшанби. Гэрэй амитадта дурлал түрүүлhэн, абьяас ехэтэйгээр ажал хэжэ hургаhан аба эжыдээ баяртайб, доро дохиноб- гэжэ гэрэй эзэн Клим Фёдорович хэлэнэ.

Ажалдаа ехэ амжалтануудые туйлаhанайнь аша үрэ олон тоото баярай бэшэгүүд: Россин федерациин хүдөө ажахын министерствэhээ эхилээд, Буряад арадай хуралай ба нютагай олон шагналнууд.

— Мүнөө байхада,энэ ажалдамни ехэ hургаал хэрэггүй, уншажа, бэшэжэ, тооложо шадабал болохо Минии ажал намдаа зохид хадань, би ямаршье юрист, бухгалтер болоогүйб гэжэ гомдодоггүйб, харин нютагтаа юрын малшан болооб гэжэ омогорхон ябадагби.

Үглөө бүри үүр хираанаар бодожо, һүниин тэн болоһон хойно ажал хүдэлмэримнай дууһадаг. Мүнөө hонин саг болоол даа. Хүнүүдэй хөө- рэлдэхэдэ шагнахадаш, манай үхибүүд городто, ажал бэдэрнэ гэжэ гү, али ажалда ороо гэлдэдэг. Маанадые эхэ эсэгэеэ хүндэлжэ, гэрээ, гал гуламтаяа сахижа ябагты гэжэ һургаһан байха. Эхэ эсэгынгээ һэргээһэн гуламтада одхон хүбүүниинь үлэхэ еһотой. Гэртэхинэйнгээ хэжэ байһан ажал хүдэлмэриие саашань үргэлжэлүүлжэ ябаха — минии уялга. Энэ ажалдаа үнэн сэхэ, бэеэ үгэн ябанаб. Халуун ажалай hүүлдэ аали номгон байдалда гэр бүлөөрөѳ сугларжа, аяга сайгаа уужа, үнгэрhэн үдэрэйнгээ шэнэ hониниие хөөрэлдэжэ, үнэн сэдьхэлэйнгээ хөөрөө зугаае андалдажа hуухада юунhээшье үлүү гоё, сэнтэй даа, — гэжэ Айдар дүү хүбүүниинь энэ зугааемнай түгэсэбэ.

Добавить комментарий

Добавлять комментарии могут только зарегистрированные и авторизованные пользователи.