Меню
16+

Газета «Аха», издается с 13 июля 1944 года

07.09.2018 11:04 Пятница
Категория:
Если Вы заметили ошибку в тексте, выделите необходимый фрагмент и нажмите Ctrl Enter. Заранее благодарны!

САГААН СЭДЬХЭЛТЭЙ ЭХЭ

Автор: Октябрина ДАШЕЕВА

Багша тухай мэдээсэл

Жэлэй дүрбэн сагта байгаалиин хубилхые харахада hайханшье, гунигтайшье, ушартайшье байдаг. Илангаяа намартаа. Хүн зон үбэлдөө бэлдэжэ, үхэр малдаа баян ургаса, үбhэ хулhаяа абажа, өөhэдөө ургуулhан газарай шэмэтэй эдеэгээ суглуулжа сэдьхэлээ ханана.

Шубууд олон боложо үдөөд, хүхэ номин тэнгэридэ хада уула дээгүүр зэлэ татан дулаан орон руу ниидэнэд.

Эгээл энэ үедэ hургуулиин хэшээлнүүд эхилдэг ха юм даа. Хэдэн олон багшанар, хүмүүжүүлэгшэд, үхибүүд hургуулидаа ошохонь бэ! Мүншье энэ үдэр налгай сагаан сэдьхэлтэй Октябрина Жаргаловна 4 баатар хүбүүдэй эхэ жэнхэни хэлэнэйнгээ жэгүүр үргэхэеэ hургуули тээшээ тэгүүлхэ.

Октябрина Жаргаловна Ошорова манай Ахада ерэжэ бэри болоhоор 12 жэл үнгэрбэ.

Захааминай аймагай Үлэгшэн нютагта залуу Полина Самбуевна ба Жаргал Доржиевич Шагдуржаповтанай гэр бүлэдэ ерээдүйн бэлигтэй буряад хэлэнэй багша айлай ехэ үхин боложо түрөө. Айлай үхибүүдтэл Октябрина нютагтаа дунда hургуули дүүргээд, Буряадай Гүрэнэй университет 2004 ондо дүүргэhэн байна. Аха нютагай хүбүүн Намсарай Иннокентьевич Ошоров дура сэдьхэлыень буляажа, наhанай нүхэр болгожо, Аха нютагтаа амгалан тайбан ажаhууна. Нэгэ хэды жэлэй хугасаа соо Октябрина Жаргаловна түрэл буряад хэлэеэ заажа, багшын дүй дүршэлтэй боложо, мүнөө хэлэ бэшэг заадаг түрүү багшанарай нэгэн болонхой.

Багша хүн хадаа сэбэр сагаан сэдьхэлтэй, оюун ухаан бодолтой, эльгэ нимгэнтэй, зулгы зохид зантай, зондо хүндэтэй, зориг ехэтэй байха ёhотой гэжэ мэдэнэбди. Октябрина Жаргаловна эрхим багша байхаhаа гадна, хүн талаараа ехэ hайн, хүн бүхэндэ зөөлэн хандасатай, ниитын ехэ эдэбхитэй ажалшан. Нютагтаа үнгэргэгдэг бүхы үйлэ хэрэгүүдтэ эршэтэйгээр хабаададаг. Хурдан хурса ухааень, артистын талаан бэлигые нёдондо аймагай түбэй тайзан дээрэ «Жаргалмаагай жаргал» гэhэн багшанарай табиhан спектакль соо Хулгана хүгшэнэй роль наадахадань хараhан байнабди. Октябрина Жаргаловна тамирайшье талаар бэрхэ. «hургуулида hурахадаа hур харбалгаар hонирходог hэмби, хаа яагүй мүрысөөндэ ябадаг hэмби, мүнөө волейбол наадаха дуратайб», – гэжэ хөөрэнэ.

Багшын хүдэлэлгын дүнгүүд

Октябрина Жаргаловнагай портфолио хараа hаа, ямар ехэ ажал ябуулдаг хүн бэ гэжэ гайхамаар.

«Бэлигтэй үхибүүд» гэhэн программаар хүдэлэлгын дүнгүүдые харахада, нёдондо жэлдэ hургаhан үхибүүдынь аймаг болон hургуули соо болоhон мүрысөөнүүдтэ түрүү hуурида ябана.

Региональна, республиканска «Гуламта», «Чудесный клад Бурятии». «Четыре неба», «Байгалай hэбшээн», «Бамбарууш», «Мүнгэн баг», «Шогтой буряад», буряад хэлэнэй, Сагаан hарын hайндэрэй хүндэлэлдэ зорюулагдаhан хэмжээнүүдтэ эдэбхитэйгээр хабаадан ба үүсхэл, эдэбхи гарган ажалладаг юм. Нээмэл хэшээлнүүдые, жэшээнь «Ая ганга – буряад ороной магтаал» 11-хи класс, «Буряад хубсаhан – арадаймнай түүхэ» – интегрированна хэшээл үнгэргэжэ байдаг.

Буряад хэлэнэй hайндэртэ зорюулагдаhан «Эрхим багша-2013» гэhэн аймагай мурысөөндэ илажа гараад, регион хоорондын IV мүрысөөндэ үндэр шадабари харуулhанай түлөө Хүндэлэлэй грамотаар шагнагдаа. 2015 ондо Түнхэн hууринда үнгэргэгдэhэн «Уран үгын дээжэ» гэhэн республиканска семинарта хабаадажа, дээдэ шагналда хүртэhэн юм (3-хи hуури). «Буряад хэлэн баян даа!» гэhэн X фестиваль-олимпиадада шабинарынь эрдэм бэлигээ харуулжа, эрхим дээдын нэрэ зэргэдэ хүртөө юм (апрелиин 6, Улаан-Удэ хото, 2018 он).

Энээнhээ гадна, ганса багшалха бэшэ, харин уран уншалгын мүрысөөнүүдтэ эдэбхитэйгээр хабаададаг. Июнь hара соо XII Бандида Хамба лама Даша Доржо Этигэловтэ зорюулагдаhан «Арбан эрдэниин үргэл» гэhэн уран шүлэгшэдэй мүрысөөндэ, «Боди мур ололгын шухал ушар» гэhэн өөрынгөө зохёоhон шүлэг уншажа, жюриин зүрхэ сэдьхэл баярлуулаа.

Энэ жэл үнгэргэгдэhэн Уласхоорондын «Хонгоодорой аяншалга» гэhэн фестиваль-уулзалгада Улзыто Бадмацыреновай «Аха нютагай магтаал» гэhэн шүлэгыень сээжээр уншажа, түрүү hууриин баяр баясхаланда хүртөө hэн.

ПАО «Бурятзолото» гэhэн «Nordgold» проектдэ эдэбхитэйгээр хабаадалсаа, буряад арадайнгаа ёhо заншал үргэн «Шагай» наадандашье эрхим дүнгүүдые харуулдаг. Улаан-Yдэ хотодо 2 жэлэй саана үнгэрhэн «Алтаргана» ехэ нааданда «Шагай» нааданда хабаадалсаа.

hургаhан шабинарынь эрдэмэй далай гаталжа, буряад хэлээр дадал шадабарияа харуулжа, аймагайнгаа олимпиадада багшынгаа нэрэ зэргые суурхуулаа. Октябрина Жаргаловна «Ахын аймаг» гэhэн нютагай байгууламжын захиргаанай hуралсалай хэлтэсэй зүгhөө грамотаар урмашуулагдаа.

Түрэл hургуулиингаа «Толон» гэhэн лагерьта хэдэн жэлэй туршада гүлмэр жаахан хүүгэдээр ажаллаа. Энэ лагерьта эдэбхитэйгээр ажаллаhанай түлөө «Ахын аймаг» гэhэн нютагай байгууламжын захиргаанай зүгhөө баяр бэшэгээр шагнагданхай. 2015 ондо баhал намарай hайхан октябрь hара соо тэмдэглэгдэдэг багшанарай hайндэртэ дашарамдуулhан байгууламжын захиргаанай зүгhөө баярай бэшэгтэ хүртэhэн юм.

Ургажа ябаа үетэниие hургаха ба хүмүүжүүлхэ хэрэгтэ үнэн шударгы хүдэлhэнэй түлөө Буряад республикын hуралсалай болон эрдэм ухаанай министрэй захиралтаар Хүндэлэлэй грамотаар шагнагданхай.

«Минии үнэтэ зүйлнүүд»

«Ганса сусал – гал бэшэ, ганса хүн – хүн бэшэ» гэжэ буряадуудай сэсэн мэргэн үгөөр гэр бүлэтэйнь танилсая. Октябрина Жаргаловна Намсарай Иннокентьевич нүхэрөө наhанайм найдамтай түшэлгэ гэжэ омогорхоно.

Гэртээшье байхадаа үхибүү-дээ ганса буряад хэлэндээ дуратайгаар hургадаг бэшэ, арадай арюун еhо заншалда hургадагынь эли тодоор харагдана.

Энэ статья бэшэхынгээ урда энэ айлайда зорижо ошобоб. Намсарай Октябрина хоёр тээли хүбүүн Даша одхон Баярта хүбүүдээ абаад город гаранхай байба. Гэртээ Этигэл Эрдэм хоёр таабайтаяа байба.

Гэртэнь ороходомни 5-хи ангида ороhон Этигэл, 4-хиин Эрдэм дүүтэеэ эбтэй эетэйхэнээр, налгай зохидоор хөөрэлдэжэ байгаад, ороёо заhажа байбад.

Эрдэм ямар ушараар ерэhыемни мэдээд, эсэгэ тухайгаа иигэжэ хөөрэбэ:

«Би өөрынгөө аба тухай хэлэхэеэ hананаб. Абымни ажалай үдэр үглөөгүүр эртэhээ эхилээд, үдэшэлэн орой дууhадаг. Эсэгэмнай маанадта туhалжа, хэрэгтэй газартань зүб тээшэнь залажа, эльгэсэжэ, дэмжэжэ ходо байдаг.

Абамни сельсоведэй ажахын отделэй даргаар ажалладаг. Энэ үе сагта абымнай ажал ехэ хэрэгтэй гэжэ би hанадагби. Абымни ажалаа хэхэдэ, нюур шарайнь томоотой болошодог. Иимэ шухала ажалтай эсэгымнай ажалыень хүнүүд дээгүүр тоолодог.

Абамнай өөрынгөө шэнги маанадаа харюусалга ехэтэйгээр, эрэлхэг зоригтойгоор, эрид шангаар, хатуу зантайгаар, зүрхэтэйгээр hургадаг. Худал хуурмаг юумэндэ дурагүй. Абамни ута гонзогор нюуртай, сэхэ үндэр майхайтай, гүнзэгы харасатай, хасар дээрээ «ямочкатай», – гэжэ Эрдэм хүбүүн ехэ зугааша байба.

Этигэл «Эдельвейс» гэhэн хатарай ансамбльда ябадаг. Нёдондо Хитад, Монгол гүрэнүүдээр ябаhанаа хөөрэнэ. Даша хүбүүн мүнөө жэл 9-дэхи ангида ороо. Гүрэнэй шалгалта бариха гэжэ бэеэ бэлдэнэ ёhотой. Олоной hонирхол татадаг, hайндэрнүүдэй шэмэг болодог бүхэ барилдаагаар hонирходог. Элүүр сэбэр бэетэй, шүрбэhэлиг бүхэ булшантай барилдааша хүбүүдые харахада, ямар хабатайб даа! Үшөө тиихэдэ футбол наадаха ехэ дуратай. hуралсалдаашье амжалтатай, айлай ехэ хүбүүн дүүнэрээ харалсаха, эжы абадаа туhалалсаха ехэ уялгатай гээшэ. Мүнөө жэл «Байкальские кристаллики» гэhэн научна-практическа конференцидэ эдэбхитэйгээр хабаадан, 2-дохи hуури эзэлжэ, Байгал далай дээрэ амараад ерээ. Улаан-Удэ хотоhоо ба бэшэ аймагуудhаа олон нүхэдтэй боложо, шэнэ hонин юумэ ухаандаа хадуужа абаhандаа ехэ баяртайб багшанартаа Ж.Ф. Шарастепановада, А.П. Папаевта, hургуулингаа директор Б.Д. Шарастепановта ехэ баярые хүргэнэб гэжэ туйлахыень, хэлэбэ.

Эхэ эсэгэдээл адли хөөрхэн жаахан хүбүүдтэ үшөө ехэ амжалтануудые hайн hурахыень үреэе! Октябрина Жаргаловна саашадаа зонойнгоо сэдьхэл баяраар бадаруулжа, гүнзэгы эрдэм мэдэсэеэ шабинартаа дамжуулжа байхатнай болтогой гэжэ заяае!

Добавить комментарий

Добавлять комментарии могут только зарегистрированные и авторизованные пользователи.