Ахаархин Могой жэлээ угтаба

Классическа зохёолнуудай удхаар зүжэгүүд

Сагаалгандаазорюулан, энэжэлдэшэнэмероприятинуудайнэгэнгэхэдэ,  классическазохеолнуудайудхаарзүжэгүүдыехаруулан, аймагайпоселенинүүдболонорганизаци, учрежденинүүдолоороохабаадаа.

Буряадарадайуранзохеолшодойалтанжасадаорохоуранзохеолнуудолонюмаабдаа. Мүрысөөнэйзорилгонуудтатаа- ралдуулан, конкурсдохабаадагшаорганизаци, поселенинүүдэй 11 творческоколлективуудяhа-лабэрхээрбэлдээ, оролдолго   гаргаа.  Жюриин  тогтоолоор, Орлигойдунда hургуулиинзалуубагшанарайтворческоколлективДылгировэйзохеолоор  мелодрамахаруулжа, Гран-приабаа. 1-дэхишатындипломБурэнголойпоселенидэ, II шатындипломВетстанциин, ФГУЗзондо, гурбадахи hуури «Хараасгай» гэhэнхүүгэдэйсэсэрлигэйбүлгэмдэүгэбэ.

Орлигойдунда hургуулиинзалуубагшанарэнэзохеолоошадамараарнаадажа, зоной hайшаалда, альгаташалгандахүртөө. Зүжэгтэ олон хүн ха-баадаа, хүн бүхэн зохеолой геройн образые шадамараар гаргажа шадаа.

Эндэ хэлэлтэй, конкурсын гол зорилго хадаа классическа зохеолнуудай удхаар зүжэг харуулга гэhэн байгаад, мүнөөнэй сагай мелодрамые болон зүжэгэй гол удханшье хүнэй hанаанда таарамжагүй зохеолые түрүү hуурида гаргахадаа, жюриин ехэ алдуу гэжэ hананаб. Классическа зохеолнууднай буряад арадай уран зохеолнуудай  алтан жаса болоно ха юм.

 «Дангина, Баатар-2013»

Жэлын жэлдэ регион хоорондохи «Дангина, Баатар» мүрысөөндэ бэлдэн, нютаг бүхэндэ энэ конкурс үнгэргэгдэдэг. Энэ жэлдэшье хүбүүд басагад баhа олоороо хабаадаба.

Баатарнуудай дунда Борбуев Чимит гансаараа хабадажа, II-хи шатын дипломдо хүртөө. Дангинарай дунда Орлигой дунда hургуулиин Сэсэгма Будаева илаа. Эдир Дангинын нэрэдэ Надя Шагдурова, эдир баатарай нэрэдэ Бурэнголой Гуржаб Баторов хүртэбэд. Эдэ зондо республиканска мүрысөөндэ ехэ амжалта, аза талааниие хүсэе.

 Хуурай гоё аялга

Буряад арадай хүгжэмэй инструментнүүдэй нэгэн хуур болоно. Аха нютагта хуур, ембүүр дээрээ сэдьхэл хүдэлгэмэ hайхан аялга татадаг зон олон байгаа. Мүнөө сагта харахада, дуулахада, үндэр наhатайшуулнай ехэнхидээ наададаг. Тиихэдэ Орлигой хүгжэмэй hургуулиин шабинар хуур дээрээ бага-бага наададаг болонхой.

Арадайнгай заншалые алдангүй урда сагhаа дамжан ерэhэн хуур дээрэ наадалгын мүрысөөн Улаан-үдэ хотодо үнгэрөө.

Энэ гое республиканска мүры-сөөндэ Саяанай Зоригма Дамшаева диилэжэ гараа. Залуухан Зоригма Дамшаева Аха, республика соогоо мэдээжэ болоно ябана. Эхэ эсэгэнь дууша, хуурша зон юм, Баяр ахань «Аха нютаг» гэжэ арадай дуун болоhон зохеолой үгыень, хүгжэмыень зохеоhон байха юм. Зоригма Аха нютагайнгаа нэрэ hүлдыень хамгаалан, республиканска элдэб творческо мүрысөөнүүдтэ амжалтатай хабаададаг.

Хуур дээрэ наадалгамнай хэтэ мүнхэдөө Ахын зоной хоорондо хүгжэhэй даа.

 Сагаалган — манай hайндэр

Февралиин 11-дэ, Шэнэ жэлэй шэнын нэгэндэ Аха нютагай булан тохойн арад зон хүлгөөтэй, хүхюутэй байгаа. Сагаалганаа угтажа, зон үглөөнhөө hангаа табинхай, сагааланхай, бэе бэентэйгээ уулзажа, золгожо, баяраа хубаалдажа, аха захатанаа хүндэлжэ, еhо заншалаа сахин сугларбад, энэ ехэ найраа дээгүүр эмхидхэлтэйгээр үнгэргэбэ.

Аймагай захиргаанай газаа арад зон олоороо сугларба. Организаци бүхэндэ 12 жэлые хубаажа үгэhэн байха юм. үсөөн зон тоотой организацинар хамтаржа, абаhан жэлэйнгээ еhоор багуудые бэлдэжэ үмдэhэн, мүн түмэр мориео гоеоhон байна.

Эндэ Орлигой поселени эмхидхэлэй ажал ехээр ябуулаа гэжэ хэлэлтэй. Мүрысөөн бүхэндэ онсото мүнгэ гаргашалба, мэргэжэлтэд арад зонтойгоо нягта холбоотой ажал үнгэргэбэ.

Аймагай захиргаанай газааhаа ута колонно соелой Байшан тээшэ тэгүүлбэ. Клубай газаа зон сугларанхай, аймагай ноед  ерэнхэй, найрые түрүүлэгшэ, соелой эрхим ажалшан Константин Борбуев уран гое үгөөрөө жэл бүхэниие магтан угтана. Ахын «Пунцогнамдоллинг» дасанай Дондог лама hангаа бадараажа, Сагаалганай маани мэгзэмээ уншаад, арад зоноо амаршалба. Жэл  бүхэнэй  талаhаа  гаража, баярай үгэ хэлэгдэбэ.

Коллектив бүхэнэй колонноео ямараар гоеогооб гэhэн мүрысөөндэ, 2012 ондо нээрэhэн шэнэ «Хараасгай» гэhэн хүүгэдэй сэсэрлигэй бүлгэм түрүү hуурида гараа, эдэ зон Хонин жэл шэмэглэhэн байха юм. Хоердохи hуурида аймагай эрдэм гэгээрэлэй коллектив Луу жэлые шэмэглэн гараа. Бар жэлые шэлэhэн ОСЗН, ФСС, ажалгүй зоноор хүдэлхэ түбэй, налогово албанай ажалшад гурбадахи hуури эзэлээ.

Зон аймагай соелой байшан соо орожо, ехэ заалай зөөлэн hуудалнуудые эзэлбэд. Тайзан дээрэ бүлэг басагад  буряад зоной хүгжэлтые харуулhан удхатай хатарые шадамараар гүйсэдхэбэ. Сагаан үбгэн гаража, арад зоноо Сагаалганаар амаршалба.

Аймагай гулваа Б.Д. Балданов арад зоноо амаршалаад, нютагайнгаа амжалтануудые дурдаа, харабтар уhан Могой жэлдээ эбтэй эетэй, үшөө ехэ амжалта туйлахаар ажаллахые уряалба. Аймагай hургуулин болон Орлигой библиотекэнүүдтэ алтан жасада ородог буряад уран зо-хеолнуудай 15 боти бэлэглээ.

Орлигой пенсионернүүд энэ үбэлдөө Түнхэн нютаг ошожо, 4-5 тосхонуудта концерт-наfдаяа харуулжа, баярай hайшаалда хүртэhэн байха юм. Сагаалганай үдэр хүршэ нютагайнгаа аха захатаниие уриhан, хүршэнэрэй зүгhөө 3 хүн Аха нютагта айлшалан ерээ. Түнхэнэй Союз пенсионернүүдые ударидагша В.Д. Таханов ажаллаараа суурхаhан хоер эхэнэрнүүдтэй айлшалаад ошоо. Ахын арад зониие В.Д. Таханов тайзан дээрэ гаража амаршалаад, Орлигой Союз пенсионернүүдые хүтэлбэрилэгшэ Т.А. Сыреновада баярай бэшэг хадагтайгаар барюулба. Мүн аймагай гулваа Баир Дашеевичтэй хадагаараа андалдаба.

Саашадаа клубай ажалшад хатар-наадаяа харуулаа, мүн классическа зохеолнуудаар зүжэг табилга гэhэн конкурсдо диилэhэн Орлигой дунда hургуули зүжэгөөрөө олоной hайшалда хүртэн наадаа.

 Сагаалганай сагаан эдеэнэй дээжэ

hүүлдэнь арад зон спортзал тээшэ ошобод. Тэндэ «Сагаалганай сагаан эдеэнэй дээжэ» гэhэн конкурсдо организаци бүхэн бэлдэнхэй байба. Энэ жэлдэ зон тон эдэбхитэйгээр энэ мүрысөөндэ хабаадаа. Стол  бүхэн сагаан, мяхан эдеэгээр билтаржа байха юм. Хониной төөлэй, үбсүүн, тогооной архи, хуураhан мяхан гэхэ мэтэ. Гэрэй эзэд уран hайхан хэлэеэ, хонгео мохитоогүй хоолойгоо гарган, тон бэрхээр айлшадаа, жюригээ еhо заншалаа сахин угтаа.

Энэ конкурсдо баhал шэнэ залуу «Хараасгай» гэhэн хүүгэдэй сэсэрлигэй бүлгэм диилэжэ гараба. Бүхы коллективээрээ амаршалгын хатараар угтаба. hэеы гэр табинхай, эд зөөриинь дүүрэн бии. Нэгэ эхэнэр хониной нооhо hубажа hууна, нүгөөдэнь бойлторог томоно. үргэн ехэ шэрээ дээрэ хониной мяхан, хотиргойн, хотын шуhан болон бэшэшье эдеэн тон зүбөөр хубаагдажа табяатай.

2-дохи hуури Орлигой дунда hургуулиин багшанар эзэлээ. Шэрээгээ үргэн баяар дэлгэhэн багшанар одоол  еhо заншалаа hайханаар харуулаа.

3-дохи hуурида Ветстанциин, арюун сэбэрые сахигшын (СЭС) бүлгэмүүд гараа. Тус бүлгэмэй зон уула бообо бэлдэhэн байба. Ута ехэ бообонуудые холоhоо харахада, 5 ханатай hэеы гэр шэнги харагдана. Бообонууд 7 дабхар байха юм. Гэрэй эзэнЭ.И. Ошоров энээнэй удхые иигэжэ тайлбарилба: зоболон жаргал хоер дабхарлан ябаhаар, жаргал орой дээрэ байжа, жаргал энэ дэлхэй дээрэ мандаhай гэhэн удхатай гэбэ.

 hэер шаалган

Бүхэ бүхэ эрэшүүл hэер шаалганда эдэбхитэйгээр хабаадаба. Олоншье hэер хугараа, хүбүүдэй гар улаантаа. Эндэ Баяр Габанов онсото илгараа гэжэ хэлэлтэй. Тиигэбэшьеасарhан ехэ бүдүүн hэерые диилэхэ хүн олдоогүй. Сурхарбаанда бүhэтэйшүүл бэеэ бэлдэгты!

 Дэлхэйн бүгэдэ буряадуудай ёохор

үдэшын 6-да Ахын зон дэлхэйн бүгэдэ буряадай еохорто хамтаран, өөhэдынгөө еохор хатарба. үбгэд, хүгшэд залуугүй гар гараа барилсан, нэгэ адли хүлөө табин, нахилзатар хатарбад, нармай hайхан хормойгоороо намилзуулан хатарбад. Энээниие Ахын аймагай захиргаанай сайт дээрэ хаража болоно.

Арадаймнай Сагаалган hайндэр эмхидхэлгэ hайнтайгаар, эдэбхитэйгээр үнгэрбэ. Могой жэлдээ улам ехэ амжалта туйлан, баяр зугаа ехэтэй, ан-бун, баян тарган ажаhуухамнай болтогой.